- Bernda Debussmanna Jr
- BBC News, Waszyngton
Były dyplomata zawodowy, który był kiedyś ambasadorem USA w Boliwii, został skazany na 15 lat więzienia za pełnienie funkcji agenta na Kubie.
Według prokuratorów 73-letni Victor Manuel Rocha przez ponad 40 lat potajemnie przekazywał informacje rządowi kubańskiemu.
W lutym Rocha po raz pierwszy przyznał się do niewinności przed sądem w Miami, zgadzając się uniknąć procesu.
Sprawa wywiadowcza między USA a Kubą jest bezprecedensowa.
Ubrany w brązowy więzienny mundur Rocha powiedział w piątek na sali sądu federalnego w Miami: „Przyznaję się do winy”.
Oprócz więzienia Rocha musi zapłacić grzywnę w wysokości 500 000 dolarów i współpracować z władzami.
Prokurator generalny USA Merrick Garland nazwał zbrodnie Rochy „jednym z najbardziej znanych i najdłużej trwających wtargnięć zagranicznego agenta na rząd USA”.
Urodzony w Kolumbii, kształcony w Yale i Harvardzie, Rocha był ambasadorem USA w Boliwii w latach 1999–2022, a także różnymi placówkami dyplomatycznymi w Argentynie, Hondurasie, Meksyku i Republice Dominikany.
Pełnił także inne stanowiska rządowe, w tym Radę Bezpieczeństwa Narodowego.
Po odbyciu służby dyplomatycznej Rocha był doradcą Dowództwa Południa armii amerykańskiej, które nadzoruje całą Amerykę Łacińską i Karaiby, w tym komunistyczną Kubę.
W listopadzie 2022 r. tajny agent FBI skontaktował się z Rochą za pośrednictwem WhatsApp i twierdził, że działa w imieniu kubańskiego wywiadu. Z dokumentów sądowych wynika, że agent oświadczył, że dostarcza wiadomość „od twoich przyjaciół z Hawany”.
Podczas trzech kolejnych spotkań Rocha ujawnił w imieniu Kuby szczegóły swoich wcześniejszych wywiadów. W pewnym momencie Rocha użył słowa „my”, aby opisać Kubę i siebie, przysięgając „chronić” to, co „my” razem zrobiliśmy.
Zapytana, czy „nadal jest z nami”, Rosa powiedziała tajnemu agentowi, że jest „zły”, ponieważ kwestionuje się jego lojalność wobec kubańskiego reżimu. To jakby kwestionować moją męskość.
Stany Zjednoczone są w napiętych stosunkach z Kubą, odkąd Fidel Castro obalił wspierany przez USA rząd wyspy w 1959 r., po rewolucji szybko nastąpiło nałożone przez USA embargo handlowe.
Podczas gdy ówczesny prezydent Barack Obama i były prezydent Kuby Raul Castro podjęli w 2015 r. kroki mające na celu naprawienie stosunków, administracja Trumpa cofnęła wiele z tych kroków.
W wywiadzie dla BBC były szef kontrwywiadu CIA James Olsen powiedział, że sprawa ta symbolizuje to, jak kubański wywiad „bił” swoich amerykańskich przeciwników przez dziesięciolecia.
„Należą do nas” – powiedział Olsen. „To jeden z powodów, dla których żywię osobistą niechęć do kubańskiego wywiadu, ponieważ tak skutecznie działał przeciwko nam”.
Olson nazwał Rochę „zdrajcą”.
Zdradził nasz kraj. „Uważam, że to haniebne i nie sądzę, że on kiedykolwiek ujrzy światło dzienne”.