Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski oskarżył Rosję o pomoc w wykolejeniu konferencji pokojowej w sprawie nadchodzącej wojny na Ukrainie.
Przemawiając na najważniejszej azjatyckiej konferencji bezpieczeństwa w Singapurze, Zełenski oskarżył Rosję o wykorzystywanie chińskich dyplomatów w szerszym regionie azjatyckim do wywierania wpływu na kraje i odwoływania ich od udziału w szczycie pokojowym odbywającym się 15 i 16 czerwca w Burgenstock Resort w środkowej Szwajcarii. .
„Rosja robi wszystko, aby zdestabilizować szczyt pokojowy, wykorzystując chińskie wpływy w regionie i chińskich dyplomatów” – powiedział Zełenski na konferencji prasowej na Forum Bezpieczeństwa Shangri-La. „To godne ubolewania, że jesteśmy narzędziem w rękach tak wielkiej niezależnej potęgi, jak Chiny [Russian leader Vladimir] Putin.”
Dodał, że takie działania „nie są jedynie wsparciem dla Rosji… to wsparcie dla wojny”.
Zełenski powiedział, że szczyt Ukrainy jako podstawę pokoju zaproponował bezpieczeństwo nuklearne, bezpieczeństwo żywnościowe, uwolnienie jeńców wojennych i powrót ukraińskich dzieci uprowadzonych przez Rosję. „Czas ucieka, dzieci dorastają w putinowskiej ziemi, która uczy je nienawiści do ojczyzny” – powiedział.
Powiedział, że Ukraina jest „gotowa wysłuchać różnych planów i pomysłów, które doprowadzą nas do zakończenia wojny i trwałego i sprawiedliwego pokoju” oraz że największym uczestnikiem szczytu Ukrainy będzie Rosja. Chcę usłyszeć, powiedział.
Podczas drugiej podróży Zełenskiego do Azji od czasu, gdy Putin zarządził inwazję na Ukrainę w lutym 2022 r., komentarze na temat Chin świadczą o bardziej agresywnej postawie ukraińskiego przywódcy wobec Pekinu. Wcześniej próbował przekonać Chiny, aby wywarły nacisk na Moskwę, aby zakończyła wojnę.
Od czasu rozmowy telefonicznej między Zełenskim a prezydentem Chin Xi Jinpingiem rok temu ukraińska administracja zabiegała o spotkania z chińskimi urzędnikami na wszystkich szczeblach. Jednak w niedzielę Zełenski powiedział, że nie została ona przyznana.
Ukraina i Szwajcaria miały nadzieję, że Chiny wezmą udział w szczycie jeszcze w tym miesiącu, ale w piątek rzecznik chińskiego ministerstwa spraw zagranicznych Mao Ning zasygnalizował, że jest to mało prawdopodobne. Chiny wezwały do zwołania konferencji pokojowej z równym udziałem wszystkich stron, w tym Rosji.
„Nadal istnieje wyraźna rozbieżność między ustaleniami dotyczącymi spotkania a żądaniami strony chińskiej a ogólnymi oczekiwaniami społeczności międzynarodowej” – stwierdziła wówczas Mao. „To utrudnia Chinom udział w spotkaniu”.
Był to kolejny cios dla szczytu po tym, jak w zeszłym miesiącu ogłoszono, że prezydent USA Joe Biden opuści to wydarzenie, aby wziąć udział w wiecu wyborczym w Kalifornii przed listopadowymi wyborami prezydenckimi.
Chiny utrzymują neutralne stanowisko w wojnie na Ukrainie, ale w ciągu ostatnich dwóch i pół roku ich handel z Rosją wzrósł, łagodząc skutki gospodarcze zachodnich sankcji.
Amerykańskie, ukraińskie i inne agencje wywiadowcze twierdzą, że istnieją dowody na to, że części chińskie przechwytują rosyjską broń, nawet jeśli Chiny nie zbroją bezpośrednio swoich sąsiadów.
Grant Shapps, sekretarz obrony Wielkiej Brytanii, stwierdził, że istnieją dowody na to, że Chiny udzielały Rosji „wręcz przeciwnej pomocy”, w komentarzach, które wydawały się odnosić do broni.
W niedzielę chiński minister obrony Dong Jun powiedział uczestnikom dialogu Shangri-La, że jego kraj „promuje rozmowy pokojowe w odpowiedzialny sposób”.
Dodał: „Nie dostarczamy broni żadnej ze stron konfliktu”. Nałożyliśmy surowe ograniczenia na wywóz produktów podwójnego zastosowania i nie zrobiliśmy nic, aby podsycić płomienie. Stanowczo stoimy po stronie pokoju i dialogu.
Zełenski powiedział jednak, że wsparcie Chin dla Rosji zapewni, że „wojna będzie trwała dłużej”, co jego zdaniem jest „złe dla całego świata”.
„[China] Nie mogę tego powiedzieć [they] „Zaakceptować suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, a jednocześnie stanąć po stronie kraju, który narusza zasady Karty Narodów Zjednoczonych oraz zasady suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy” – powiedział. Dodał, że oba kraje nie spotkały się na weekendowym szczycie w Singapurze.