Zaćmienia Słońca występują w trzech rodzajach: całkowite, pierścieniowe i częściowe. Ich wygląd zależy od względnego położenia i odległości Ziemi, Księżyca i Słońca. Doświadczenie tych zjawisk może różnić się od zobaczenia „pierścienia ognia” podczas zaćmienia obrączkowego po obserwację drastycznych zmian środowiskowych podczas całkowitego zaćmienia. Zaćmienia mogą również wpływać na technologię, szczególnie na jonosferę, co może zakłócać sygnały komunikacyjne.
14 października 2023 r. i 8 kwietnia 2024 r. całe Stany Zjednoczone i miliony ludzi na całym świecie będą mogli zobaczyć zaćmienie słońca.
Istnieją trzy rodzaje zaćmień słońca: całkowite, pierścieniowe i częściowe. Kiedy Księżyc znajdzie się najdalej od Ziemi, jego rozmiar będzie zbyt mały, aby całkowicie zakryć Słońce, co spowoduje zaćmienie obrączkowe zgodnie z oczekiwaniami, które nastąpi 14 października 2023 r. Kiedy Księżyc znajduje się najbliżej Ziemi, jego masywny rozmiar całkowicie przesłania Słońce, powodując całkowite zaćmienie, które nastąpi 8 kwietnia 2024 r. Częściowe zaćmienie ma miejsce, gdy Ziemia, Księżyc i Słońce nie są idealnie ustawione, przez co zakryta jest tylko część Słońca. Kształt półksiężyca. Podczas całkowitego lub rocznego zaćmienia słońca ludzie znajdujący się poza ścieżkami totalności/obscura zobaczą częściowe zaćmienie słońca.
Wykorzystując obserwacje z różnych misji NASA, mapa pokazuje, gdzie cień Księżyca przetnie Stany Zjednoczone podczas rocznego zaćmienia Słońca w 2023 r. i całkowitego zaćmienia Słońca w 2024 r. Mapa została opracowana przez należące do NASA Scientific Visualization Studio (SVS) we współpracy z zespołem NASA Heliophysics Activation Team (NASA HEAT), będącym częścią portfolio Science Activation Portfolio NASA. Źródło: NASA/Science Visualization Studio/Michała Garrison; Obliczenia zaćmienia wykonane przez Erniego Wrighta z Centrum Lotów Kosmicznych Goddarda NASA
Doświadczenie zaćmienia
Mitzi Adams, NASA Zastępca szefa Oddziału Heliofizyki i Nauk Planetarnych Centrum Lotów Kosmicznych im. Marshalla dzieli się swoimi obserwacjami podczas pięciu całkowitych zaćmień, których doświadczył. „To coś, czego nigdy wcześniej nie doświadczyłeś. To tak, jakby ktoś położył miskę na powierzchni Ziemi nad miejscem, w którym stoisz. W środku dnia robi się ciemno, ale nadal widać światło na krawędzi” Adams wyjaśnia: „W zasadzie można obserwować wschody i zachody słońca. Temperatura będzie chłodna. Wieje wiatr. Ptaki mogą się gromadzić, a guawy mogą krzyczeć.
Podczas zaćmienia obrączkowego, takiego jak to, które będzie miało miejsce 14 października, niebo będzie bardzo jasne, mimo że Słońce będzie zakryte w 90%. Uczestnicy corocznej trasy będą mieli okazję zobaczyć słynny efekt „Pierścienia ognia”, jednak ważne jest, aby kierować się swoimi oczekiwaniami i pamiętać, że przez cały czas trwania imprezy potrzebne będą okulary przeciwsłoneczne.
Od lewej do prawej zdjęcie przedstawia całkowite zaćmienie słońca, obrączkowe zaćmienie słońca i częściowe zaćmienie słońca. Źródło: NASA
Bill Cooke, szef Biura Środowiska Meteorologicznego NASA i entuzjasta zaćmień, mówi, że nie może się doczekać całkowitego zaćmienia w 2024 r., ponieważ będzie ono trwało znacznie dłużej niż ostatnie całkowite zaćmienie w 2017 r. – prawie cztery i pół minuty – kiedy Słońce jest w 100% pokryty.
Wpływ na technologię i komunikację
Podczas nadchodzących zaćmień w naszym bogatym w technologię świecie możesz doświadczyć pewnych zmian elektronicznych, gdy Księżyc przemieszcza się po Ziemi i ochładza się jonosfera.
Jonosfera stanowi granicę pomiędzy niższą atmosferą Ziemi – w której żyjemy i oddychamy – a próżnią kosmiczną. Powstaje, gdy cząstki są ładowane lub jonizowane przez promieniowanie słoneczne. Całkowite zaćmienie słońca skutecznie „wyłącza” główny mechanizm ładowania jonosfery, naśladując warunki nocne, przez co wiele sygnałów komunikacyjnych przechodzących przez jonosferę może zostać zakłóconych.
GPS Sygnały mogą generować błędy lokalizacji. Fale radiowe mogą się zmieniać, co czasami umożliwia operatorom krótkofalarstwa wysyłanie lub odbieranie transmisji na duże odległości.
Jonosfera jest także domem dla kilku satelitów NASA Międzynarodowa Stacja Kosmiczna.
14 października 2023 r. „Pierścień Ognia”, czyli coroczne zaćmienie Słońca, będzie przemieszczać się od wybrzeża Oregonu do Zatoki Meksykańskiej. Jeśli pogoda na to pozwoli, w większości Stanów Zjednoczonych będzie można zobaczyć przynajmniej częściowe zaćmienie słońca. Źródło: NASA
Nauka o zaćmieniach Słońca
Doświadczenie zaćmienia to jeden ze sposobów, w jaki każdy może uczestniczyć w nauce NASA. W zależności od dostępu do różnych rodzajów technologii (telefony, laptopy, teleskopy) możesz uczestniczyć w wielu projektach nauki obywatelskiej NASA związanych z wpływem korony słonecznej i cienia Księżyca na górne warstwy atmosfery ziemskiej.
Niezależnie od tego, jak planujesz przeżyć zaćmienie słońca lub w jaki sposób oglądać słońce, Zawsze pamiętaj, aby robić to bezpiecznie.
